Istraživanje kontaminiranosti tla i biljne vegetacije parazitima i razvojnim oblicima parazita na području Federacije Bosne i Hercegovine i mjere sanacije

Abstract

Više od 1,5 milijardi ljudi širom svijeta zaraženo je parazitima koji se prenose preko tla (WHO, 2019). U Federaciji Bosne i Hercegovine (FBiH) istraživanja kontaminiranost tla i biljne vegetacije provodilo se uglavnom na području Kantona Sarajevo, tako da je cilj bio i na području drugih 9 kantona u FBiH provesti pretrage i predložiti mjere sanacije. Provedenim istraživanjem na području 9 kantona FBiH, 66 općina/gradova i 386 lokaliteta, pozitivni uzorci su ustanovljeni u 9 istraživanih kantona, u 65 (98,48%) općina/gradova i na 239 (61,92%) lokaliteta. Od uzetih 1.618 uzoraka (1.263 uzorka tla i 355 biljne vegetacije) pozitivnih je bilo 357 (22,06%), od toga 337 (26,68%) uzoraka tla i 20 (5,63%) uzoraka biljne vegetacije. Ustanovljena su: jaja Taeniidae (7,30%), jaja Toxocara spp. (62,08%), jaja Ancylostomatidae (25,00%), jaja Trichuris spp. (9,55%), jaja Capillaria spp. (3,37%), jaja Toxascaris leonina (1,40%), larve Nematoda (19,38%), ciste Giardia spp. (5,06%), oociste i ciste različitih vrsta protozoa (3,93%). Najveća kontaminiranost je bila u parkovima (85,57%) i na igralištima (77,27%). Ustanovljeni razvojni oblici parazita osim za životinje, mogu predstavljati opasnost i za zdravlje ljudi. Potrebno je provoditi mjere za smanjenje kontaminiranosti i koordinirati ih sa sistemskim rješenjima (zakonskom regulativom), uz doprinos vlasnika životinja, veterinara, ljekara, ekologa, roditelja i svih drugih koji su uključeni u navedenu problematiku.